Uitbreiding Kenniswerkplaats: Zorg voor Zingeving

augustus 2022

Na één jaar Kenniswerkplaats Zingeving en Geestelijke Verzorging, breidt per 1 oktober 2022 de Kenniswerkplaats uit naar Zorg voor Zingeving. Het gaat hierbij om de aandacht en begeleiding rond zingeving die professionals en vrijwilligers bieden aan mensen in hun thuissituatie. Zeven nieuwe projectpartners voegen zich bij de huidige vijftien projectpartners om met kennisontwikkeling en kennisdeling bij te dragen aan verbetering van de aandacht voor en begeleiding bij zingevingsvragen. Deze uitbreiding van de Kenniswerkplaats wordt gefinancierd met de hulp van het ZonMw-programma Zingeving en Geestelijke Verzorging. 

Uitbreiding leergemeenschap 
Naast de huidige tien leernetwerken, starten zes nieuwe leernetwerken, met een leervraag gericht op specifieke doelgroepen en onderwerpen binnen GV Thuis, die binnen de huidige leergemeenschap nog niet vertegenwoordigd zijn. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om de zorg voor mensen met dementie en hun mantelzorgers en de zorg voor zingeving voor mensen met een migratieachtergrond. 

Brancheprojecten 
Naast de uitbreiding van de leergemeenschap ontstaat een nieuw onderdeel binnen de Kenniswerkplaats: zeven brancheprojecten, gericht op (door-)ontwikkeling van expertise op het gebied van zingeving in zorg en welzijn. Dit zijn projecten voor zeven beroepsgroepen, gericht op Zorg voor Zingeving in de thuissituatie. 

In ieder brancheproject werken beroepsverenigingen, praktijkinstellingen, kennisinstellingen en cliëntvertegenwoordigers samen aan drie onderdelen:   

• een behoefteonderzoek rondom zingeving onder cliënten/patiënten en professionals 
• een kennissynthese 
• een onderwijsmodule 

Het betreft de volgende beroepsgroepen/branches: 

• huisartsen en POH’ers 
• verpleging en verzorging 
• paramedische zorg: fysiotherapeuten en ergotherapeuten 
• sociaal domein, sociaal werk 
• jeugdzorg 
• GGZ 
• vrijwilligers(coördinatoren) 

In overkoepelende bijeenkomsten komen vertegenwoordigers van de brancheprojecten samen om de verschillende activiteiten goed op elkaar af te stemmen en voort te bouwen op dat wat reeds ontwikkeld is. 

Overkoepelend onderzoek Zorg voor Zingeving 
In de uitbreiding vindt overkoepelend onderzoek plaats langs drie onderzoekslijnen: 

1. Zingevingsbehoeften - Welke zingevingsbehoeften en zorgbehoeften op het gebied van zingeving rapporteren cliënten en zorgverleners? Welke procedures en instrumenten zijn geschikt om zingevingsbehoeften van cliënten en begeleidingsbehoeften van zorgverleners in kaart te brengen? 
2. Differentiatie – hier gaat het om de vraag naar verheldering van rollen van professionals die zij ten opzichte van elkaar innemen als zij zorg voor zingeving bieden en de differentiatie van cliëntgroepen 
3. Expertiseontwikkeling – wat hebben zorgverleners nodig om goede zorg voor zingeving te kunnen bieden, wat zijn van de onderwijsproducten in de leergemeenschap generieke en wat zijn doelgroep- of branche specifieke elementen? 

Samenwerken aan kennis van zorg voor zingeving 
Vanaf 1 oktober 2022 wordt in de Kenniswerkplaats voor twee jaar samengewerkt aan kennis van zorg voor zingeving. De deelnemers aan dit nieuwe samenwerkingsverband zijn: Universiteit voor Humanistiek*, Protestantse Theologische Universiteit*, Rijksuniversiteit Groningen*, RadboudUMC, Hogeschool Viaa*, Windesheim*, Hogeschool Rotterdam, NOV, CvL Amsterdam-Diemen, Jeugdhulp Friesland, Gezondheidscentrum Levinas, Stichting Radar WMO Diensten* en ’t PGCJ. Met een * is aangegeven welke deelnemers ook al aan de Kenniswerkplaats GV Thuis deelnemen. 

Deze organisaties werken binnen hun eigen leernetwerk of brancheproject weer samen met vele andere partners: 

• Centra voor Levensvragen; 
• landelijke beroepsverenigingen, zoals de Beroepsvereniging van professionals in Sociaal Werk (BPSW) en het Koninklijk Nederlands Genootschap Fysiotherapie (KNGF); 
• brancheorganisaties zoals Sociaal Werk Nederland en KBO-PCOB; 
• onderzoeks- en kennisinstellingen: hogescholen, universiteiten, Movisie en Vilans; 
• acht georganiseerde lokale en landelijke cliënt-/patiëntvertegenwoordiging; 
• overkoepelende netwerken zoals de GEM-coalitie en de Kenniswerkplaats Jeugd; 
• IPH: Institute for Positive Health; 
• ruim dertig lokale en regionale praktijkpartners in zorg en welzijn.  

Het doel is om het kennisplatform van de huidige Kenniswerkplaats Zingeving en Geestelijke Verzorging verder uit te bouwen, en grenzen zowel tussen de domeinen, tussen beroepsgroepen en binnen domeinen van zorg en welzijn te overstijgen. Daarbij gaat het ook om duurzame verbindingen leggen tussen praktijk, onderzoek en onderwijs, als drie velden die elkaar nodig hebben om zich te blijven ontwikkelen en ‘de goede dingen’ te doen.